Dysfagia to zaburzenia połykania. Tak nazywane są subiektywne wrażenie chorego, który ma trudności w połykaniu lub nie może przełknąć pokarmu lub płynu z jamy ustnej do żołądka. Są tak nazywane sytuacje, w których występuje trudność w uformowaniu kęsa pokarmowego i przemieszczenia go z jamy ustnej do gardła i przełyku albo zatrzymania się pokarmu w czasie połykania pokarmu przez przełyk. Dysfagia może się objawiać bólem w trakcie przełykania. Zaburzenia przełykania są bardzo niebezpieczne ponieważ mogą prowadzić do niedożywienia oraz odwodnienia i często występuję u osób starszych. Mogą również prowadzić do niebezpiecznych sytuacji, w których płyn lub pokarm może przedostać się do dróg oddechowych i doprowadzić do sytuacji niebezpiecznej dla życia i zdrowia.
Do najczęstszych przyczyn zaburzeń przełykania należą zmiany w obrębie jamy ustnej, błon śluzowych, przełyku, choroby nowotworowe oraz neurologiczne.
Chorzy, którzy mają problemy z przełykaniem niechętnie przyjmują pokarmy i płyny. Bardzo ważne jest by problem został szybko zdiagnozowany. Będzie to wymagał zmiany sposobu żywienia osoby chorej, np. poprzez podawanie posiłków o zmienionej konsystencji.
Przyczyny występowania dysfagii nie zawsze łatwe do zdiagnozowania. Do najczęstszych przyczyn należą:
· choroba nowotworowa – jamy ustnej, języka, gardła, przełyku,
· choroba popromienna – następstwo zastosowania radioterapii
· schorzenia neurologiczne – choroba Parkinsona, stwardnienie rozsiane, stwardnienie zanikowe boczne, udar
· urazy głowy bądź rdzenia kręgowego
· zaburzenia emocjonalne – nerwice
· reumatoidalne zapalenie stawów oraz cukrzyca, które powodować mogą neuropatię, utrudniającą przełykanie
W tym celu należy zgłosić jak najszybciej lekarzowi niepokojące objawy. Nie zawsze istnieje szansa na wyleczenie schorzenia. Skuteczność terapii w dużej mierze uzależniona jest od podłoża choroby. Jest możliwość zmiany sposobu żywienia chorego, które dzięki odpowiedniemu składowi dania dostarcza niezbędne składniki odżywcze. W takich stanach należy zastosować się dietę płynną-gęstą, nie wymagającą gryzienia i żucia. Z diety pacjenta zmagającego się z problemami z przełykaniem, powinno się wykluczyć produkty twarde, trudne w przełykaniu, kruche.